Zdjęcie
Czy da się ukryć majątek przed komornikiem

Czy da się ukryć majątek przed komornikiem

Czy da się ukryć majątek przed komornikiem
19.10

2022

Majątek lub ściślej składniki majątkowe, mają dla dłużnika często znaczenie nie tylko stricte finansowe ale i sentymentalne. Majątkiem mogą być zgromadzone na rachunku bankowym środki finansowe ale i ukochany dom. W tym miejscu warto wskazać, iż dłużnik zawsze ma swoje prawa i nawet gdy dana sytuacja jawi mu się beznadziejnie, to istnieją instrumenty służące zabezpieczeniu jego interesów, które stanowią normalną czynność w granicach prawa i zdrowego rozsądku.

Działania wierzycieli oraz komorników odbywają się często na granicy prawa a nie kiedy nawet naruszają zapisy ustaw czy też rozporządzeń. Wskazane podmioty wzajemnie na siebie oddziałują, wierzyciele często wywierają presję, która powoduje, że komornicy starają się uzyskać wierzytelność za wszelką cenę.

Niemniej, nie można bowiem zapominać, iż w praktyce oddłużanie oraz prowadzenie antywindykacji zawsze narusza podstawę porządku prawnego, zgodnie z którą dłużnicy powinni wykonywać swoje zobowiązania w postaci spłaty długu a ich niewykonanie wywołuje szereg negatywnych dla wierzycieli konsekwencji.

Zatem, jakiekolwiek działania nie mogą być podejmowane pochopnie, moje doświadczenie oraz rozeznanie na rynku powodują, iż rozważnie ale i pewnie podchodzę do tematu, podejmuje się obrony praw dłużników, zwalczam wszelkie nieuczciwe praktyki a ponadto jestem w stanie wyłapać istniejące ryzyka w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego.

Ponadto, praktyki wierzycieli nie są mi obce, gdyż przez około 12 lat zajmowałem się windykacją roszczeń oraz sprawami o zapłatę. Od 2016 roku działam po stronie dłużników chroniąc ich prawa i ich majątki. Wspomniana ochrona dotyczy między innymi zabezpieczenia majątku przed egzekucją.

Postępowanie egzekucyjne – kiedy rozpoczyna swój bieg?

Kodeks postępowania cywilnego wskazuje, iż postępowanie egzekucyjne co do zasady inicjuje wierzyciel, poprzez skierowanie stosownie według właściwości do sądu lub komornika wniosku o wszczęcie egzekucji wraz z tytułem wykonawczym. Wniosek o wszczęcie egzekucji składany komornikowi może być złożony na urzędowym formularzu. Zatem, w  zasadzie, to wierzyciele decydują czy komornik zapuka do naszych drzwi czy też nie.  

Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Tytułami egzekucyjnymi dla przykładu są prawomocne orzeczenia sądu lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem, najpopularniejszy w tego typu sprawach tytuł egzekucyjny stanowi nakaz zapłaty.

Przy pierwszej czynności egzekucyjnej doręcza się dłużnikowi zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, z podaniem treści tytułu wykonawczego i wymienieniem sposobu egzekucji oraz z pouczeniem o możliwości, terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, a także sporządzony przez organ egzekucyjny odpis tytułu wykonawczego albo zweryfikowanego przez komornika dokumentu.

Zabezpieczenie majątku, kiedy zacząć?

W kwestii zabezpieczenia majątku przed egzekucją najistotniejsza jest profilaktyka działania, tutaj nie tylko czas gra ogromną rolę ale i etap na którym znajduje się dłużnik. Antywindykacja znajduje swoje zastosowanie, gdy dłużnikowi zaczyna się „palić grunt pod nogami.” Zatem wszystko zależy od stanu faktycznego w jakim dana osoba się znajduje. Adwokat musi znać stan faktyczny i do niego dobierać odpowiednie narzędzia prawne. Nigdy na odwrót.

Nasza kancelaria w ostatnich latach wypracowała autorski schemat działań antywindykacyjnych skierowanych w różnego rodzaju podmioty i postępowania, a mających na celu ochronę dłużnika oraz ochronę majątku dłużnika. Myślę, że nie przesadzę pisząc, że jesteśmy najlepsi w tym co robimy. Moje przekonanie w tym zakresie wynika z naszych osiągnięć i szacunku jakim darzą nasz choćby komornicy.

Kancelaria dysponuje wiedzą i środkami do tego, aby skutecznie walczyć w imieniu dłużnika z postępowaniem egzekucyjnym z nieruchomości, czy też kontrolować i nadzorować postępowanie egzekucyjne.

Jak chronić majątek?

Pierwsza myśl przyświecająca dłużnikom w zakresie zabezpieczenia majątku, to przepisanie  prawa własności majątku poprzez umowę darowizny na dzieci lub innych członków rodziny. Powyższe rozwiązanie, to chwilowe i dość pozorne załatwienie sprawy. Przepisanie majątku na osoby najbliższe, przy istnieniu zobowiązania stanowi dość prosty schemat, w sam raz do skargi pauliańskiej. Ciężko przy takim stanie faktycznym będzie się wybronić dłużnikowi.

Na wstępie w kwestii ochrony majątku należy zastanowić się jaki przyświeca nam cel, co chcemy osiągnąć poprzez zabezpieczenie majątku – prowadząc sprawy dłużników przy takiej okoliczności niejednokrotnie słyszę, że dłużnikom przede wszystkim zależy aby zapewnić rodzinie bezpieczeństwo lub zaskarbić sobie więcej czasu.

W opisanym powyżej sposobie zabezpieczenia majątku przed egzekucją dłużnik znacząco ryzykuje, że każda taka czynność prawna dłużnika może zostać uznana za bezskuteczną względem danego podmiotu w skutek zainicjowania przez wierzyciela postępowania sądowego w przedmiocie skargi pauliańskiej. Dłużnik działając w powyższy sposób uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela a ustawodawca wychodząc wierzycielowi naprzeciw daje mu instrument w postaci skargi paulińskiej, którym może w rzeczonej sytuacji zainterweniować.

Opisany przykład jest szablonowym, w którym owa skarga pauliańska będzie skuteczna, a zatem wierzyciel po prostu znajdzie dojście do majątku dłużnika, który miał być chroniony. Nie ulega wątpliwość, że dłużnik dokonując rozporządzeń majątkiem w rzeczony sposób działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W zakresie skargi paulińskiej warto wskazać iż niezbędny do uwzględnienia skargi pauliańskiej skutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli musi wiązać się z uzyskaną korzyścią majątkową przez osobę trzecią. Korzyść majątkową definiuje nabycie prawa majątkowego lub zwolnienie z zobowiązania. Zatem będą nią wszelkie przedmioty majątkowe, rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Tym samym w grę wchodzi tu wiele czynności prawnych dokonywanych z dłużnikiem – byleby ich wynikiem było powiększenie majątku osoby trzeciej lub nieumniejszenie dzięki zwolnieniu ze zobowiązania. Niedopuszczalne jest objęcie skargą pauliańską czynności prawnych, na mocy których osoba trzecia otrzymuje wyłącznie osobistą korzyść.

Skarga pauliańska jako przykład obrazowo pokazuje, że nieprzemyślane działania nie zabezpieczą majątku przed egzekucją, ale również doprowadzą do powstania dodatkowych kosztów jak i odpowiedzialności karnej.

Nasza kancelaria dysponuje różnymi rozwiązaniami, które prowadzą do zabezpieczenia majątku przed komornikiem i wierzycielem. Jesteśmy do dyspozycji dłużnika.

Kwestia odpowiedzialności karnej w zakresie zabezpieczenia majątku

Odpowiedzialność karna, to nieodzowny element działań w przedmiocie zabezpieczenia majątku, przewija się przy każdej takiej czynności. Tylko doświadczony adwokat jest w stanie tak prowadzić sprawy oraz wszelkie czynności, aby iść ścieżką oscylującej na granicy prawa, ale jej nieprzekraczającej. Przy nie zachowaniu należytej staranności czynności w celu zabezpieczenia majątku dokonane przez dłużnika czynności mogą doprowadzić do orzeczenia względem niego kary pozbawienia wolności. Przypomnijmy sobie cel jaki nam przyświecał oraz możliwy skutek orzeczenia sądu kary pozbawienia wolności, wniosek jest prosty – wiele ryzykujemy.

Przepis kodeksu karnego jasno precyzuje, że każdy kto, w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Ponadto kodeks karny przewiduje również przestępstwo udaremniania zaspokojenia wierzycieli, zgodnie z którym każdy kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Przedstawione powyżej przepisy nie stanowią katalogu zamkniętego jeżeli chodzi o zakres odpowiedzialności karnej dłużnika, ich przedstawienie nie ma wykazać dokładnych przestępstw a jedynie ukazać powagę sytuacji.

Zabezpieczenie majątku a upadłość

Rozważania w kwestii zabezpieczenia majątku mają swoje zastosowanie również w okoliczności planowania postępowania upadłościowego, gdyżsyndyk jako profesjonalista znacznie szybciej dostrzega kwestie wątpliwych działań dłużnik w tym wyzbywania się majątku. Wskazać należy, że upadłość ma zastosowanie zarówno do osób fizycznych jak i przedsiębiorców.

Decyzja odnośnie ogłoszenia upadłości, również powinna być ugruntowana na rzetelnej analizie stanu faktycznego, gdyż ogłoszenie upadłości ma bardzo doniosłe konsekwencje w odniesieniu do majątku upadłego. W zakresie upadłości konsumenckiej wprawdzie nie traci on statusu właściciela dotychczasowych składników majątku, jednak musi się liczyć ze spieniężeniem (likwidacją) całego majątku oraz traci uprawnienie do skutecznego rozporządzania tymi składnikami. Od chwili ogłoszenia upadłości co do zasady wyłącznie uprawnionym do dokonywania czynności rozporządzających mieniem upadłego staje się syndyk.

Syndyk obejmuje majątek firmy lub osoby prywatnej, która została postawiona w stan upadłości i zarządza nim. Zawiadamia o upadłości wierzycieli, komornika, banki i inne instytucje.

Wartym uwagi jest fakt, iż Sąd na etapie rozpatrywania wniosku o upadłość odstępuje od badania zasadności postępowania dłużnika. Dopiero na etapie ustalania planu spłaty Sąd analizuje czy dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli oraz czy dana osoba przy zachowaniu należytej staranności mogła zapobiec niewypłacalności. Jakie to ma znaczenie dla dłużnika – takie iż samo ogłoszenie upadłości nie kończy jego problemów, co więcej poważniejsze problemy mogą dopiero się pojawić.

Syndyk może wszcząć postępowanie w przedmiocie skargi pauliańskiej, jeśli ustali przesłanki dające mu taką podstawę. Co więcej, syndyk będzie bardziej zdeterminowany do działania niż w indywidualnych postępowaniach wierzyciele.

Praktyka zawodowa pokazuje, że do naszej kancelarii trafia wielu klientów, którzy sami lub poprzez niewłaściwych doradców dokonali ruchów pozornie zabezpieczających majątek a teraz mają poważne problemy w przedmiocie cywilnych lub karnych postępowań.

Moja kancelaria zapewnia profesjonalne, dyskretne i skuteczne działanie. Analizujemy bardzo dokładnie stan faktycznym w jakim jest klient oraz jego sytuację osobistą i majątkową. Następnie ustalamy z klientem jakie chce osiągnąć cele. Dopiero po tej wyczerpującej analizie dobieramy narzędzia prawne, które mają przynieść klientowi osiągniecie możliwych celów. Nie zajmujemy się opowiadaniem o rzeczach, które są niemożliwe do zrobienia w danej sprawie. Zawsze podejmujemy działania rzeczywiste.

Zabezpieczenie majątku a spółka

Pozornie dobrym sposobem na ochronę majątku osobistego jest założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W przypadku spółki z o.o. majątek spółki jest oddzielony od majątku prywatnego przedsiębiorcy. Spółka z o. o. po dokonaniu wpisu do rejestru KRS uzyskuje osobowość prawną i od tej pory staje się podmiotem praw i obowiązków. Ma prawo do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych. Jest właścicielem całego jej majątku, na który mogą składać się: nieruchomości, samochody, meble i inne przedmioty. W przypadku zaciągnięcia przez spółkę zobowiązania finansowego, to odpowiada ona za nie całym swoim majątkiem. Oznacza to, że wierzyciel w przypadku braku spłaty może dochodzić należności z majątku spółki. Spółka z o. o. może być założona po spełnieniu określonych warunków. Jednym z nich jest wniesienie kapitału zakładowego w wysokości minimum 5 000 zł. Wniesiony kapitał może mieć formę wkładów pieniężnych lub niepieniężnych, czyli tzw. aportu, którym przykładowo może być nieruchomość, prawa autorskie lub dowolny przedmiot.

Niemniej, nie jest to rozwiązanie zero jedynkowe, gdyż w przypadku bezskutecznej egzekucji spółki z ograniczona odpowiedzialnością wierzyciele często decydują się na dochodzenia należności od członków zarządu spółki na podstawie art. 299 § 1 KSH zgodnie, z którym jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Oczywiście tutaj też jesteśmy w stanie zainterweniować, wystarczy skontaktować się z nami w sprawie porady.

Ciekawym przykładem jest spółka akcyjna, w sytuacji niewypłacalności spółki akcyjnej wierzyciele często nie podejmują dalszych działań mających na celu odzyskanie swoich należności, z uwagi na powszechnie panujące mylne przekonanie o braku ścieżki prawnej do dochodzenia odpowiedzialności członków zarządu spółki akcyjnej, której egzekucja okazała się bezskuteczna.

Wprawdzie w przypadku spółki akcyjnej ustawodawca nie stworzył regulacji analogicznej do art. 299 § 1 KSH, co jednak nie oznacza, że wierzyciele spółki akcyjnej nie mogą dochodzić przysługujących im roszczeń od członków zarządu.

Przepisem odnoszącym się do zasad ogólnych, który umożliwia takie działanie jest art. 415 KC, zgodnie z którym kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przepisem o charakterze szczególnym jest tu art. 21 ust. 3 Prawa upadłościowego, zgodnie, z którym członkowie zarządu spółek ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia zaistnienia stanu niewypłacalności.

W związku z powyższym, jeżeli jesteś przedsiębiorcą lub rozważasz założenie spółki, wybór formy prowadzenia działalności jest nad wyraz istotny, warto wszelkie podejmowane krotki konsultować z adwokatem aby i w przypadku zadłużenia ustrzec się przed utratą majątku osobistego.

Każdy przypadek dotyczący działania za pośrednictwem spółek opisanych w kodeksie spółek handlowych jest obarczony innymi ryzykami. Przede wszystkim takie podmioty są oddzielnymi bytami, co implikuje różne oddziaływania na sferę właścicielską oraz zarządczą tegoż podmiotu.

Podsumowanie

Odpowiedź na pytanie dotyczące ukrycia majątku przed komornikiem nie jest jednoznaczna, każdorazowo należy wziąć pod uwagę wiele aspektów. Najczęściej popełnianym błędem jest pochopne wybywanie się majątku, zatem na samym wstępie należy uwzględnić ryzyko z jakim związane jest przepisanie majątku.

Nie ulega wątpliwości, że w okoliczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego komornik poprzez swoje czynności egzekucyjne będzie dążył do wyegzekwowania wierzytelności. Zatem jeżeli dłużnik posiada składniki majątkowe zagrożone zajęciem musi się liczyć z tym, że w przypadku niepodjęcia żadnych kroków zajęcie komornicze nastąpi. Niemniej czynności komornika początkowo sprowadzają się do najprostszych schematów jak zajęcie komornicze rachunku bankowego czy wynagrodzenia. Komornik będzie badał jakie środki pozostają we władaniu dłużnika oraz z jakich jeszcze składników majątku może się zaspokoić. Ponadto każda czynność prawna dłużnika będzie skrupulatnie analizowana, zatem nie warto podejmować kroków których konsekwencji nie jest w stanie się przewidzieć.

Nasza kancelaria jak wskazano powyżej w treści dysponuje szeregiem autorskich rozwiązań w zakresie oddłużania oraz antywindykacji. Zwracamy uwagę na każdą możliwość dokonania zabezpieczenia w tym wybranie odpowiedniego rachunku bankowego, zabezpieczenie nieruchomości czy też porozumienie z pracodawcą. Nie ma rzeczy nie możliwych, jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji – skontaktuj się z Nami.

Tagi

Autor

adw. Pawel Marchewka

Adwokat, członek Izby Adwokackiej we Wrocławiu. Uznany specjalista w zakresie prawa upadłościowego oraz restrukturyzacyjnego. Znany z niezłomnych postaw jako adwokat karny.
Właściciel kancelarii Adwokackiej Paweł Marchewka.