Upadłość konsumencka
Decydując się nazłożenie wniosku o upadłość konsumencką zainteresowany powinien przeanalizować wszystkie możliwe konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Instytucja sama w sobie ma wiele zalet, bowiem ustawodawca nie bez przyczyny uregulował ją jako odrębny tytuł prawa upadłościowego. Niemniej jednak nic w prawie nie jest zero jedynkowe i nawet instytucja jaką jest upadłość konsumencka kierująca się ideą oddłużenia i zaspokojenia wierzycieli ma swoje wady. Należy pamiętać, że postępowanie upadłościowe to żmudny proces. Decydując się na nią warto mieć na uwadze, że w momencie wszczęcia postępowania, gdy wystąpi któraś z przesłanek niewypłacalności składający wniosek staje się po prostu dłużnikiem a samym celem postępowania upadłościowego od tego momentu jest jego oddłużenie oraz zaspokojenie wierzycieli. Kluczowym momentem dla samego dłużnika jest ogłoszenie upadłości, bowiem to wtedy staje się on upadłym. Ogłoszenie upadłości wywołuje szereg skutków prawnych w stosunku do samej osoby upadłego, jego majątku a jeżeli pozostaje w związku małżeńskim to oddziałuje również na majątek wspólny jego i jego małżonka, skutki rozchodzą się też na postępowania sądowe i administracyjne, w których bierze udział jak i umowy w których pozostaje stroną.
Jeżeli rozważasz złożenie wniosku o upadłość osoby fizycznej, ponieważ uważasz że jest ona rozwiązaniem idealnym dla Ciebie, skorzystaj z możliwości umówienia się na poradę prawną, podczas takiej porady analizując Twój stan faktyczny przedstawię Ci wszelkie możliwe rozwiązania dla Twojej sytuacji i wspólnie wybierzemy najlepszą opcję dla rozwiązania Twoich problemów.
Ogłoszenie upadłości – co dalej?
Na etapie po ogłoszeniu upadłości najważniejszym z obowiązków upadłego jest wskazanie i wydanie syndykowi całego swojego majątku. Obowiązek ten obejmuje przekazanie syndykowi szczegółowych informacji co do poszczególnych przedmiotów majątkowych. Takie informacje to w szczególności istnienie, położenie, sposób korzystania, zarząd podstawa i treść tytułu prawnego co do poszczególnych składników. Jeżeli istnieją obciążenia, również należy o nich poinformować. Z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego w skład masy upadłościowej i rozporządzania nim. Skutek ten powstaje już w momencie wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a nie dopiero z chwilą jego uprawomocnienia. Wydanie majątku polega na czynnościach faktycznych, które oznaczają rezygnacje upadłego z wykonywania zarządu oraz korzystania z majątku a przy tym jednocześnie umożliwiają syndykowi korzystanie z tego majątku i dysponowanie nim. Podczas trwania całego postępowania upadłościowego upadły jest zobowiązany do udzielania wyjaśnień sędziemu-komisarzowi oraz syndykowi. Ogłoszenie upadłości w swoich skutkach powoduje również powstanie rozdzielności majątkowej pomiędzy upadłym a jego małżonkiem.
Ogłoszenie upadłości uniemożliwia dokonywanie czynności prawnych dotyczących mienia wchodzącego w skład masy upadłości – jeżeli zostaną dokonane uznaje się je za nieważne. Spełniający świadczenie do rąk upadłego obowiązany jest spełnić je do masy upadłościowej. Chyba, że upadły sam przekazał równowartość świadczenia do masy upadłości. Co ważne, po ogłoszeniu upadłości składników wchodzących w skład masy upadłościowej nie można obciążyć hipoteką, hipoteką przymusową, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w celu zabezpieczenia wierzytelności powstałej przed ogłoszeniem upadłości. Dokonany na rzecz takiego zabezpieczenia wpis w księdze wieczystej lub w rejestrze podlega wykreśleniu z urzędu na podstawie postanowienia sędziego-komisarza stwierdzające niedopuszczalność wpisu.
Majątek w tym majątek wspólny małżonków
Na etapie postępowania upadłościowego Sąd bada całą sytuację finansową dłużnika. W praktyce oznacza to tyle, że Sąd analizuje wszelkie istotne składniki majątkowe jakie posiada dłużnik. Przez pojęcie istotnych składników majątkowych rozumie się w szczególności nieruchomości takie jak mieszkanie, dom, grunty a także rzeczy ruchome jak samochód czy też inne posiadające znaczącą wartość materialną. Co istotne już na etapie samego wniosku należy wskazać składniki majątkowe jakie posiada wnioskodawca. W przypadku osób, których część majątku została już zajęta przez komornika, zajęty majątek ulega zaliczeniu w poczet zaspokojenia wierzycieli. Sąd zazwyczaj bada czy na 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o upadłość konsumencką nie doszło do przeniesienia części majątku na rzecz osoby trzeciej. W sytuacji gdy doszło do darowizny lub sprzedaży na rzecz osoby bliskiej wobec dłużnika sąd może podważyć takie przeniesienie majątku, a nawet zobowiązać nowego nabywcę do zwrotu. Dodatkowo wierzyciel może wytoczyć powództwo lub wnieść zarzut przeciwko osobie trzeciej, celem uznania czynności prawnej dokonanej przez dłużnika na rzecz osoby trzeciej za bezskuteczną względem wierzyciela.
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, więc jeżeli podczas postępowania upadłościowego zostaną wykazane składniki majątkowe takie jak powyżej, to te z nich które istnieją w dniu ogłoszenia upadłości wchodzą w skład masy upadłościowej. Dodatkowo w skład masy upadłościowej wchodzi również majątek upadłego nabyty w toku postępowania upadłościowego poza tym co wyłączone poprzez przepisy prawa upadłościowego. Najważniejszymi przedmiotami niewchodzącymi do masy upadłościowej są mienie wyłączone spod egzekucji zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego oraz część wynagrodzenia za pracę upadłego niepodlegająca zajęciu.
Natomiast do masy upadłościowej wchodzi także majątek wspólny małżonków. Oznacza to tyle, że jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny.
Ogłoszenie upadłości a utrata majątku
Likwidacja majątku, który wszedł do masy upadłościowej jest jedną z najdotkliwszych konsekwencji, wywołanych przez ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Wymienione składniki wchodzące w skład masy upadłościowej tj. nieruchomości oraz ruchomości podlegają licytacji. Zlicytowane może zostać mieszkanie, dom, grunty czy też samochód. Nie należy obawiać się o sprzęty codziennego użytku jak pralka, zmywarka, telewizor czy lodówka. Konsekwencje upadłości konsumenckiej ich nie dotyczą.
W skład masy upadłościowej wchodzą również składniki majątkowego upadłego przysługujące mu z tytułu współwłasności. Oznacza to tyle, że jeżeli upadły posiada połowę nieruchomości wraz z żoną, dzieckiem czy rodzicem to zgodnie z literą prawa likwidacji podlega własność w takim udziale w jakim przypada upadłemu. Przykładowo jeżeli w skład masy upadłości wchodzi udział w nieruchomości wynoszący 50%, wówczas licytacji przez syndyka podlega właśnie ten udział.
Ujawnienie sytuacji finansowej upadłego
Po orzeczeniu wobec dłużnika upadłości konsumenckiej upadły będzie wyłączony z oferty bankowej. Nie otrzyma kredytu bankowego w okresie spłaty zobowiązań. Należy mieć na względzie, że niektóre spośród banków mogą wydawać negatywne decyzje kredytowe także po całkowitym zakończeniu postępowania. Niemniej jednak w dłuższej perspektywie czasowej możliwym jest przywrócenie zdolności kredytowej.
Niezależnie od powyższego upadły jest zobowiązany w okresie trwania upadłości konsumenckiej (konkretnie od czasu złożenia wniosku) nie zaciągać nowych zobowiązań. Z chwilą ogłoszenia upadłości konsumenckiej upadły musi stosować się do reguł postępowania upadłościowego.
Postępowanie upadłościowe - co nie ulega umorzeniu
Pozytywne dla upadłego konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej polegają na umorzeniu długów. Niemniej jednak nie wszystkie długi ulegają umorzeniu. Przy ogłoszeniu upadłości konsumenckiej umorzeniu podlega większość długów wynikających z zobowiązań w postaci kredytów czy też pożyczek. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie likwiduje długów wynikających z postępowania karnego (grzywny, zadośćuczynienia za wyrządzoną krzywdę, którą zobowiązany jest zapłacić dłużnik), alimentów, renty i obowiązku naprawienia szkody za wywołanie rozstroju zdrowia lub śmierci oraz zobowiązań, których dłużnik nie ujawnił w trakcie postępowania upadłościowego.
Ewentualne umorzenie zobowiązań możliwe jest w części lub w całości.
Upadłość konsumencka a umowy upadłego
Obecnie znajdujemy się przy zakończeniu pierwszego etapu postępowania, gdy celem upadłego jest ogłosić upadłość konsumencką niemniej jednak cofnijmy się na sam początek. Przed złożeniem wniosku sam zainteresowany winien jest przeanalizować umowy, których jest stroną. Upadłość konsumencka powoduje skutki dla takich umów jak umowa zlecenia, umowa komisu, umowa agencyjna, umowa pożyczki, najmu, dzierżawy, użyczenia. W odniesieniu do umowy zlecenia i umowy komisu to jeśli upadły był odpowiednio dającym zlecenie z ogłoszeniem upadłości umowy wygasają. Jeśli upadły był zaś przyjmującym zlecenie wówczas od umowy można odstąpić z ogłoszeniem upadłości. W odniesieniu zaś do umowy agencyjnej to niezależne od tego, która ze stron upadła, umowa agencyjna wygasa. W odniesieniu do umowy użyczenia, jeśli rzecz już wydano wówczas umowa ulega rozwiązaniu na żądanie jednej ze stron. Jeżeli rzeczy nie wydano wówczas umowa wygasa. W odniesieniu do umowy pożyczki to jeśli jej przedmiot nie został jeszcze wydany to umowa również wygasa przez wzgląd na ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Z przepisów postępowania upadłościowego można wysnuć wniosek że co do zasady, skutkiem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest wygaśnięcie zobowiązań upadłego. Oznacza to tyle, że celem ogłoszenia upadłości konsumenckiej oraz uregulowań w niej zawartych jest to, aby upadły był stroną jak najmniejszej ilości stosunków prawnych.
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej a postępowania sądowe, administracyjne i inne
Postępowania sądowe, administracyjne lub sądowo-administracyjne mające na względzie skład masy upadłości można wszczynać już po ogłoszeniu upadłości. Jednakże wszcząć może je syndyk lub też mogą być wszczęte przeciwko syndykowi. Syndyk prowadzi je na rzecz upadłego, lecz w imieniu własnym. Postępowanie sądowe, administracyjne lub sądowo-administracyjne w sprawie wszczętej przeciwko upadłemu przed dniem ogłoszenia upadłości o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu w odniesieniu do składnika który wchodzi w skład masy upadłości, może być podjęte przeciwko syndykowi tylko w przypadku, gdy w postępowaniu upadłościowym wierzytelność ta po wyczerpaniu trybu określonego ustawą nie zostanie umieszczona na liście wierzytelności.
Odmiennie wygląda kwestia dotycząca postępowania egzekucyjnego. Jeśli jest ono skierowane do majątku, który wchodzi w skład masy upadłości, wszczęte postępowanie przed dniem ogłoszenia upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie to umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej.
Konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej – podsumowanie
Analizując konsekwencje po zakończeniu postępowania upadłościowego można wysnuć wniosek, że ogłosić upadłość konsumencką to żadna trudność, niestety mierzyć się z jej konsekwencjami okazuje się niejednokrotnie problematyczne. Ogłoszenie upadłości to moment, który ma wpływ na osobę upadłego, jego zobowiązania, majątek oraz postępowania sądowe i administracyjne, w których jest on stroną. Upadły nie może decydować który składnik wchodzi w skład masy upadłościowej a który nie. Musi liczyć się z tym że wynagrodzenie za pracę które uzyskuje również będzie zajęte do wysokości oznaczonej ustawowo. Ponadto od ogłoszenia upadłości upadły traci cały szereg swoich uprawnień, które przejmuje syndyk. Każde działanie upadłego jest objęte kontrolą syndyka. Syndyk dąży do tego, aby wierzyciele upadłego uzyskali zaspokojenie swoich roszczeń. Syndyk pilnuje również, aby upadły nie próbował ratować pozostałości swojego majątku wyzbywając się go oraz dysponuje częścią wynagrodzenia za pracę upadłego. Ogłoszenie upadłości ma również istotny wpływ na stosunki majątkowe małżeńskie a także umowy których upadły jest stroną. Przy zakończeniu postępowania i ogłoszeniu upadłości dłużnik staje się upadłym i przez ten pryzmat jest postrzegany. Niemniej jednak w przypadku dobrze przygotowanego dłużnika postępowanie upadłościowe nie powinno przynieść większych rozczarowań. Dodatkowo nic nie stoi na przeszkodzie aby dłużnik skierował się po pomoc prawną w zakończeniu postępowania upadłościowego zgodnie z jego oczekiwaniami.
Służę swoją pomocą od samego momentu przeanalizowania stanu faktycznego zainteresowanego, wyboru działań prawnych adekwatnych do jego potrzeb a w przypadku wyboru upadłości konsumenckiej do wniesienia wniosku oraz w prowadzeniu całego postępowania. Działając na rzecz klienta, prowadząc jego postępowanie jego cele są moimi celami przez cały okres trwania jego postępowania poprzestając na zakończeniu postępowania upadłościowego.
